مقدمه ای بر طراحی سیستم اعلام حریق

این مرحله یکی از مهمترین مراحل در سیستم طراحی اعلام حریق می باشد، چرا که اشتباهات انجام شده در این قسمت ممکن است تاثیراتی اساسی بر رده و عملکرد سیستم های اعلام حریق و هشدار داشته باشد. مشخصات و اسناد مربوطه که دعوت به مناقصه را تشکیل می دهند، نشان دهنده نقاط ضعف، اشتباهات و اشکالات ضمن طراحی می باشند. بنابراین توصیف مشخصات سیستم باید با دقت زیادی مهیا شود تا اطمینان حاصل گردد که تمامی ملزومات سیستم پوشش داده شوند.

ماده 6 در BS 58391:2002، مسولیت های طراح سیستم را مشخص می کند، به ویژه از نظر تبادل اطلاعات و مشورت با سایر طرفین.

گروه های اصلی که طراح باید با آن ها مشورت کند شامل کاربر یا خریدار سیستم و مشاورین مربوطه که از جمله آن ها معماران، مشاوران M&E و مشاوران مهندسی حریق می شوند تشکیل می گردد.

قبل از شروع طراحی، طراح باید اطمینان حاصل کند که او اهداف سیستم را به خوبی درک کرده است. آیا سیستم صرفا برای برآورده کردن الزامات قانونی برای حفاظ از جان طراحی می شود؟ یا به جای آن، و یا علاوه بر این، آیا هدف آن حفاظت از اموال، به منظور رفع الزامات بیمه گران می باشد؟ آیا هدف آن به حداقل رساندن اختلال در کسب و کار در صورت بروز آتش سوزی است؟ این مسولیت کاربر یا خریدار سیستم (یا مشاور آنها) است که با مسولین اجرایی مرتبط (نظیر مقامات مسول در زمینه کنترل ساختمان و آتش نشانی)، و در صورت لزوم، بیمه گران مشورت کرده و الزامات آن ها تعیین نماید. سپس این الزامات باید به طراح منتثل شوند. هر جا که طراح شک و تردید داشته باشد، او باید از طریق بحث و گفتگو با کاربر یا خریدار، درباره الزامات شفاف سازی کند و نیز باید ماهیت و اهداف حفاظتی را که او برای طراحی پیشنهاد می نماید، برای شمتری روشن کند.

عامل محرکه در طراحی سیستم باید استراتژی ایمنی حریق برای ساختمان، از جمله روش های تخلیه مورد نیاز، باشد. برای مثال، برای پشتیبانی از این رویکردها، یک زنگ هشدار دو مرحله ای مورد نیاز است. هنگامی که تمام مراحل در طراحی سیستم به اتمام رسید، برای توسعه روش های مقابله با حریق دیر است. طراح باید فرآیندهای مقابله با حریق مورد نظر مشتری را به خوبی درک کند تا تضمین نماید که سیستم بتواند آن ها را برآورده سازد. از سوی دیگر، در زمان طراحی اولیه، اطلاعات کافی همیشه در دسترس نیست. در چنین مواردی، مشاور ممکن است نیاز داشته باشد که نقاط Spare برای انعطاف پذیری بیشتر سیستم و یا به منظور اصلاح آن، در نظر بگیرد تا با رویکردهای نهایی و سیستم خاصی که عرضه می شود، سازگاری داشته باشد.

نقش ارزیابی خطر آتش سوزی و مهندسی مقابله با حریق

دستور العمل مقررات اصلاح (ایمنی حریق) 2005، که در اکتبر 2006 معرفی شد، قانون ایمنی حریق را با جایگزینی بیش از 70 بخش از قوانین ایمنی حریق، ساده سازی می کند. در حال حاضر این مقررات مسولات ایمنی در برابر حریق در زمینه کسب و کار “اشخاص مسئول” را ملزم به انجام ارزیابی ریسک حریق کرده و اگر کارفرما پنج یا تعداد بیشتری از کارکنان را استخدام کند، یافته های آنها باید مستند سازی شوند. این مطلب حتی اگر ساختمان از قبل، توسط مقامات مسئول، تحت سایر قوانین ایمنی در برابر حریق، نظیر قانون پیشگیری از آتش قرار گرفته باشد نیز الزامی است.

“فرد مسئول” باید با کمک یک ارزیابی ریسک حریق، اقدامات احتیاطی در برابر حریقی را که می بایست انجام شود، تعیین نماید. طراح یک سیستم هشدار حریق برای یک ساختمان، باید از تمام یافته های مرتبط با ارزیابی ریسک حریق آگاهی داشته باشد.

اکثر ساختمان ها برای محافظت از اشخاص، نیاز به یک سیستم هشدار حریق دستی دارند. همچنین، در محلهایی از ساختمان افراد می خوابند، پوشش جامع توسط یک آشکارساز حریق نیز ضروری است. ارزیابی ریسک حریق ممکن است نیاز به نصب آشکارساز حریق را در بخش های مشخصی از ساختما که هیچکسی نمی خوابد، ضروری نشان دهد. در این صورت، ارزیابی ریسک حریق باید میزان پوشش مورد نیاز را مشخص کند.

اقدامات احتیاطی مقابله با حریق، همانند ابزار مناسب فرار، در بسیاری از ساختمان های مدرن و پیچیده، لزوما دستورالعمل های کتبی “تجویزی” سنتی را دنبال نمی کند. در عوض، یک راه حل مهندسی مقابله با حریق در این زمینه استفاده می شود، بدین ترتیب یک مجموعه از اقدامات حفاظتی و یکپارچه، برای دستیابی به استاندارد ایمنی در برابر حریق، ارائه شده است که ایمنی آن می بایست برابر ایمنی ارائه شده توسط قانون های در این زمینه باشد. اغلب، تشخیص خودکار حریق یکی از اقدامات لازم در این مجموعه ها است. طراح سیستم هشدار حریق باید در این مورد احتیاط فراوان داشته باشد تا اطمینان حاصل شود که سیستم، نیازهای مهندسی مقابله با حریق را برآورده سازد. این مسئله ممکن است نیازمند مشاوره با مهندس مسئول مقابله با حریق، در مورد ارایه راه حل مهندسی مد نظر باشد.

نسخه های تغییر یافته BS 58391
BS 58391 یک آئین نامه در زمینه طراحی سیستم اعلام حریق است. این آئین نامه، به جای الزامات انعطاف ناپذیر، شامل توصیه هایی است که برای اکثر شرایط مناسب هستند. این بدان معنی است که مشاور می تواند نسخه های تغییر یافته ای از توصیه های موجود در آئین نامه را، تناسب نیازهای ساختمان مربوطه استفاده کند. البته این مطلب به این بدان معنا نست که توصیه ها باید نادیده گرفته شوند. آن ها همیشه باید در نظر گرفته شود و معمولا دنبال گردند. با این وجود، طراح ممکن است براسا یک ارزیابی ریسک حریق یا قضاوت مهندسی خود و ملاحظات عملی ناشی از مشکلات نصب، برای دستیابی به طراحی مقرون به صرفه موثر و مواردی از این دست، نسخه تغییر یافته برای خود ایجاد کند. یک نسخه تغییر یافته می تواند ساده باشد، مثلا یک جابجایی کوچک در بعضی ابعاد مشخص شده در آئین نامه (به عنوان مثال حداکثر فاصله تا نزدیکترین نقطه تماس دستی)، و یا حذف آشکارسازهای حریق منطقه ای که ریسک آن ها آنقدر پایین در نظر گرفته شده است که نصب آشکارساز غیر ضروری باشد.

باید اطمینان حاصل شود که توصیه های آئین نامه در رابطه با تغییرات، دقیقا دنبال می گردد.

توصیه های خاصی که در این مورد مطرح می شوند عبارتند از:

تغییرات باید به وضوح شناسایی شوند، به طوری که برای همه اشخاص ذینفع مانند کاربر، خریدار، مقام مسئول و یا بیمه گر، واضح باشند.

باید تمامی طرف های ذینفع در مورد تغییرات توافق داشته باشند.

تمامی تغییرات باید در گواهینامه طراحی صادر شده توسط مشاور، آورده شوند.